"Eylemlerimiz geleceğimizdir. Daha iyi üretim, daha iyi beslenme, daha iyi bir çevre ve daha iyi bir yaşam"
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün kuruluş tarihi olan 16 Ekim, Dünya Gıda Günü olarak kutlanmaktadır. Her yıl FAO tarafından belirlenen bir tema çerçevesinde yapılan Dünya Gıda Günü etkinliklerinde, gıda üretimi, tüketimi ve gıda güvencesine ilişkin konular gündeme taşınarak küresel anlamda büyük önem arz eden açlık ve açlıkla mücadeleye dikkat çekilmeye çalışılmaktadır. Dünya Gıda Günü'nde; dünyadaki açlık problemlerinin belirlenmesi ve çözüm yollarının gösterilmesi, ülkeler arasındaki gıda üretimi birlikteliğinin sağlanması, gıdaların üretimi- tüketimi ve satış noktalarındaki hijyen ve sanitasyon etkinliğinin sağlanması ile yeterli ve dengeli beslenmenin öneminin belirtilmesi amaçlanmaktadır. Dünya da milyonlarca insan açken her gün tonlarca gıda, üretim veya taşınma aşamasında bozularak veya evlerin, satıcıların ya da restoranların çöp kutularına atılarak israf edilmektedir. Gıdanın bilinçsizce tüketilmesi de üretimde kullanılan değerli kaynakların ziyan olmasına yol açmaktadır. COVID-19 salgını da, açlık çeken 690 milyon insana 100 milyon veya daha fazlasını ekleyebilecek bir ekonomik durgunluğa neden olmuştur.
Gıdanın geleceği ellerimizde
Bir gıdayı tükettiğimizde, tarım-gıda sisteminin bir parçası oluruz. Sürdürülebilir bir tarım-gıda sistemi, herkes için yeterli, besleyici ve güvenilir ve çeşitli gıdanın uygun bir fiyata mevcut olduğu ve hiç kimsenin aç kalmadığı veya herhangi bir yetersiz beslenmeden muzdarip olmadığı bir sistemi ifade etmektedir. Yerel pazarlarda veya marketlerde rafların dolu olduğu, bununla birlikte daha az gıdanın israf edildiği, gıda tedarik zincirinin zorlu hava koşulları, fiyat artışları veya salgın hastalıklar gibi şoklara karşı daha dayanıklı olduğu ve çevresel bozulmayı veya iklim değişikliğini daha da kötüleştirmeyen, aksine çevreye ve iklim değişikliğine olumsuz etkileri sınırlayan bir sistemdir. Aslında, sürdürülebilir tarım-gıda sistemleri, gelecek nesiller için ekonomik, sosyal ve çevresel temellerden ödün vermeden herkes için gıda güvenliği ve beslenme sağlar.
Neden önemsemeliyiz?
Tarım-gıda sektörü diğer sektörlerden çok daha fazla insanı istihdam ediyor. Dünya çapında 1 milyar insan tarım ve gıda sektöründe istihdam ediliyor. Ayrıca, gıdaları üretme, tüketme ve ne yazık ki israf etme şeklimiz, doğal kaynaklar, çevre ve iklim üzerinde gereksiz baskı oluşturarak gezegenimize ağır bir yük getiriyor. Gıda üretimi sıklıkla doğal alanlara zarar veriyor veya onları yok ediyor hatta türlerin yok olmasına sebep olabiliyor. Bu bize trilyonlarca dolara mal oluyor, ancak en önemlisi, bugünün tarım gıda sistemleri küresel toplumumuzda derin eşitsizlikler ve adaletsizlikler ortaya çıkarıyor. Üç milyar insan sağlıklı beslenme maliyetlerini karşılayamazken, aşırı kilo ve obezite dünya çapında artmaya devam ediyor. 2050 yılına kadar 10 milyar insanı besleyebilecek sürdürülebilir tarım-gıda sistemlerine ihtiyacımız var.
Gıda sistemlerini dönüştürmek demek, gıda tüketiminde savurganlığı ortadan kaldırmaktır. Bunu başarmak, sürdürülebilir şekilde üretilen ve besleyici gıdalar için tüketici talebinin oluşturulmasına, tarımda sorumlu davranışın geliştirilmesine, yerel değer zincirlerinin güçlendirilmesine, beslenmenin iyileştirilmesine ve özellikle en savunmasız olanlar arasında gıda kaynaklarının yeniden kullanımını ve geri dönüşümünü teşvik etmeye bağlı olacaktır.
Dünya Gıda Günü 2021, daha iyi üretim, daha iyi beslenme, daha iyi bir çevre ve daha iyi bir yaşam için daha verimli, kapsayıcı, dayanıklı ve sürdürülebilir tarım-gıda sistemlerine dönüşümün desteklenmesi gerektiği konusunda farkındalığı artıracaktır.
